Facebook Hakkında Herşey

Facebook Hakkında Herşey





Bugünlerde herkeste çılgınca bir
Facebook'çuluk başladı. Facebook yüzünden, evde çocuklardan bilgisayarda
bize sıra gelmez olunca bizde de merak uyandı. Araştırmacı kimliğimizle
işin içine girip bu Facebook nedir ne değildir inceleyelim istedik.
Araştırmada kullandığımız çoğu kaynağı (%90) oturup üşenmeden
İngilizceden çevirdik. Facebook Türkçe desteğine sahip olmadığından olsa
gerek pek Türkçe döküman yok.. Bu arada Facebook'a üye olup bir de grup
kurduk (bknz Moodle Türkiye).

Bilerek kullanıldığında oldukça
yararlı olmasına rağmen gençler üzerinde oldukça zararlı tesirler
bırakabilecek, bağımlılık yaparak, en azından günün çoğunu yararsız yere
harcatacak bir şey olan Facebook'u tanıtan araştırma yazısını faydalı
bulacağınızı umarız ...

Facebook Doğuşu
Facebook, Harvard
Üniversitesi öğrencisi Mark Zuckerberg tarafından 4 Şubat 2004 tarihinde
kurulan ve şu an itibariyle 13 milyon kayıtlı üyesi bulunan internetin
en büyük sosyal ağlardan biri.

Facebook, bir sosyal paylaşım ağı
tipinde internet uygulamasıdır. Facebook, insanların arkadaşlarıyla
iletişim kurması ve bilgi paylaşılması amacıyla kullanılmaktadır.
Facebook, 4 Şubat 2004 yılında Mark Zuckerberg tarafından kuruldu. Mark
Zuckerberg, 2006 yılında Harvard 2006 sınıfında daha önce de Ardsley
Lisesindeydi. Facebook kurulduğunda üyelik Harvard öğrencileriyle
sınırılıydı. Daha sonra öncelikle Boston bölgesindeki okullara (Boston
Koleji, Boston Üniversitesi, Harvard, Northeastern Üniversitesi, Tufts
Üniversitesi), Rochester, Stanford, NYU, Northwestern, ve iki ay sonra
da Ivy League okullarına açıldı. Ertesi yıl pekçok üniversite bireysel
olarak katıldı. Sonunda sonunda .edu, .ac, .uk gibi eğitim kuruluşları
uzantılarına sahip email adreslerine açıldı. Ağlar ya da gruplar
(network), geniş firmalar ve liselere de açıldı. 11 Eylül 2006'dan bu
yana bütün uzantılara sahip email adresine açıldı. Kullanıcılar istediği
tipte gruba katılabilir. Bunlar, lise, çalışma yerleri tipleri ve
coğrafi ya da bölgesel bazda olabilir.

Temmuz 2007'de, Facebook
sitesi yüksek okul odaklı siteler arasında 34 milyon aktif üyeyle en
yaygın ve geniş kullanıcıya sahip ağ ünvanını aldı. Eylül 2006'dan Eylül
2007'ye en çok ziyaret edilen siteler arasında yerini 60. sıradan 7.
sıraya yükseltti. Amerika'da fotoğraf ve resimler açısından bir numaralı
siteydi. Bu sayıyla Flickr'dan daha fazla fotoğrafa sahipti. Facebook
altında günde 8.5 milyon fotoğraf yüklenmektedir.

Facebook ismi,
Amerika'da üniversitelerde yaygın olan öğretim üyesi, öğrencilerin
isimlerinin birbirlerini tanımak için bir arada tutulduğu kağıt fotoğraf
albümü (paper facebook) uygulamasından almıştır.
Facebook İşlemleri (Facebook Operations)
Site,
kullanıcılar için ücretsizdir. Gelirlerini banner ve sponsor linklerden
gelen reklamlar oluşturmaktadır. Nisan 2006 itibariyle reklam
gelirlerinin haftalık tutarının 1.5 milyon dolar olduğu söylenmektedir.
Kullanıcılar, öncelikle fotoğraflarının, kişisel meraklarının yer aldığı
bir profil oluştururlar. Özel ve herkese açık mesajlarını paylaşarak
değişik arkadaş gruplarına katılabilirler. Profil verilerinin
görüntülenmesi aynı grup veya onaylanmış arkadaşlarla sınırlıdır.
TechCrucbh'a göre desteklenen ve grubu olan okuların öğrencilerinin
%85'i bu ağlar içinde yer almaktadırlar. Kullanıcıların %60'ı günlük
olarak çevrimiçi olmaktadırlar. %85'i en az haftada bir %95'i ise en az
ayda bir çevrimiçi (login) olmaktadırlar. Facebook yetkilisi Chris
Hughes'e göre insanlar ortalama gününün 19 dakikasını Facebook'ta
geçirmekteler. Bir araştırmaya göre, Facebook üniversite öğrencileri
arasında en popüler şeyler arasında ipod olayından sonra ikinci sırada
yer almaktadır.

Facebook Kuruluşu, Gelişimi ve Yayılması
Facebook
kurulduğunda adı 'The Facebook'tu. Mark Zuckerberg, 2004 yılında
Harvard'a katılırken kurduğunda kendisini Andrew McCollum ve Eduardo
Saverin destekledi. Bir ay sonra, Harvard'taki nüfusun yarısı Facebook'a
kaydoldu. Bu arada, Zuckerberg'e Dustin Moskovitz ve Chris Hughes
katılarak sitenin yaygınlaştırılmasına katkı sağladılar. Böylece
Facebook, MIT, Boston Üniversitesi, Boston Yüksekokuluna yayıldı. Bu
yayılma Nisan 2004'te devam etti. ertesi ay, Zuckerberg, McCollum ve
Moskovitz Palo Alto'ya (California) taşınarak, Adam D'Angelo ve Sean
Parker yardımıyla Facebook'un geliştirilmesine devam ettiler. Eylül'de
Divya Narendra, Cameron Winklevoss ve Tyler Winklevoss, diğer bir sosyal
paylaşım ağı olan ConnectU sahipleri Facebook'a karşı dava açtılar. Bu
davada, ConnectU sahipleri, Zuckerberg'in kendileri için geliştirdiği
kaynak kodunu Facebook'ta kullandığını iddia etmektedirler. Bu arada
Facebook, Paypal ortağı Peter Thiel'dan 500,000 dolar yardım aldı.
Aralık itibariyle Facebook kullanıcı sayısı bir milyonu aşmıştı.
2005 Yılında Facebook
Mayıs
2005'te, Facebook, Accel Partners ile sermayesini 12.7 milyon dolara
yükseltti. 23 Ağustos 2005'te Facebook, facebook.com alan ismini
Aboutface firmasından 200,000 dolar karşılığında satın aldı. Daha önce
thefacebook.com olan alan adı facebook.com oldu. Bu arada kullanıcı
sayısında muazzam artışlar oldu. Bu arada profil sayfaları daha
kullanıcı dostu oldu. O ay, McCollum tekrar Harvard'a geri döndü. Daha
önce olduğu gibi, Hughes Cambridge Üniversitesine devam etti. Devam
ederken firmanın yetkili sekreteri olarak kaldı. 2 Eylül 2005'te
Zuckerberg, Facebook'un lise eklentisinin çalışmalarını başlattı.

Ekim
itibariyle, Facebook'un genişlemesi artık küçük üniversitelere inmişti.
Amerika, Kanada, İngiltere (UK) tüm Instituto Tecnologico y de Estudios
Superiores de Monterrey (ITESM) system Meksika), Puerto Rico tüm
üniversite, Virgin Islands Üniversitesi gibi üniversitelere yayıldı. 11
Aralık 2005'te, Avustralya Üniversiteleri, Yeni Zelanda (New Zealand)
üniversiteleri ağa katıldı. Böylece Facebook'taki üniversite ve
yüksekokul sayısı 2,000'i aştu. Lise sayısı 25,000 olup Amerika, Kanada,
Maksika, İngiltere, Avustralya, Yeni Zelanda ve İrlanda'ya yayıldı.

2006 Yılında Facebook
27
Şubat 2006'da, Facebook, kullanıcıların genel isteği üzerine üniversite
öğrencilerinin lise öğrencilerini arkadaşlar olarak eklemesine müsaade
etmeye başladı. Bir ay sonra28 Mart 2006 tarihinde Businessweek, sitenin
genel kabul potansiyeline eriştiğini raporladı. Facebook, 750 milyon
dolarlık resmi bir teklifi redetti. İstenen fiyatın 2 milyar dolar
olduğu söylentisi yayıldı. Nisanda, Peter Thiel, Greylock Partners, ve
Meritech Capital Partners sitede 25 milyon dolarlık ilave yatırıma
gitti. Mayısta, Facebook ağı Hindistan'a ulaştı. Hindistan'da Hint
Teknoloji Enstitüsü ve Hint Yönetim Enstitüsü (Indian Institutes of
Technology (IITs) ve Indian Institutes of Management (IIMs)) Facebook
ağına katıldı. Ertesi ay Facebook, Quizsender.com'un Facebook görünüşünü
(Facebook arayüzü) kopyaladığını iddia ederek Quizsender.com'a karşı
100,000 dolarlık dava açtı. 25 Haziran'da, ek gelirler getirecek yeni
hizmetler Facebook sitesinde devreye sokuldu. Facebook ve iTunes
birlikte bir promosyon kampanyası düzenledi. Bu kampanyaya göre Apple
öğrencileri değişik müzik kategorilerinde 25 bedava şarkıyı 30 Eylül
tarihine kadar indirebileceklerdi. Kampanyanın amacı öğrencileri güz
döneminden önce Facebook hizmetleri konusunda ilgilendirmek ve
bilgilendirmekti. Ağustos'un yarısında Facebook, Almanya'daki
üniversiteleri, İsrail'deki liseleri (Haifa, Jerusalem, ve Qiryat Gat)
ağına kattı. Aynı ayın 22'sinde Facebook, Facebook notları (Facebook
notes) başlattı. Facebook notları, etiketleme (tagging), yerleşik resim
(embedded images) ve başka özellikleri içeren bir blog uygulamasıdır. Bu
sayede, Xanga, LiveJournal, Blogger (blogspot) ve diğer blog
servislerinden blogların, Facebook'a aktarılmasına (import edilmesine)
olanak sağlandı. Bu eklenen yeni özellik sayesinde, okuyucuların diğer
blog sistemlerinde olduğu gibi bloglar üzerinde yorumlar yapmasına imkan
vermektedir.

11 Eylül 2006'da Facebook, internetteki tüm
kullanıcılara açıldı. Ardından mevcut kullanıcı tabanının protestoları
yükseldi. 2 hafta sonra Facebook, geçerli e-mail adresi olan herkese
kayıt olabilme hakkı tanıdı.